Heinrich von Treitschke Gotthardt (1834-1896) was een Duits historicus, een liberaal parlementslid en een veel gelezen opiniemaker. Zijn uitspraken over politiek, volk en ras hadden een grote invloed op de generatie van Duitse intellectuelen in de eerste decennia van de twintigste eeuw. Treitschke verdedigde sterk de idee van oorlog en expansie op basis van racistische categorieën: “Moedige volkeren breiden zich uit, lafhartige volkeren verdwijnen.” Afrikaanse volkeren beschouwde hij als minderwaardig. Treitschke steunde publiekelijk het antisemitisme dat aan het einde van de negentiende eeuw sterker werd. De Joden waren volgens hem een gevaarlijke bevolkingsgroep door hun weigering zich aan te passen aan de Duitse cultuur en de Duitse samenleving. Die zelfgekozen sociale isolatie vormde een bedreiging voor de eenheid van het Duitse volk.

Decennia na de dood van Von Treitschke werd zijn citaat opgepikt door het Duitse weekblad Der Stürmer. Het blad stond vooral bekend omwille van zijn sensatiebeluste aanpak en sterke antisemitische retoriek. Der Stürmer identificeerde de vijanden van het Duitse volk om deze vervolgens te demoniseren en/of belachelijk te maken: monarchisten, kapitalisten, katholieken, communisten en Joden. Der Stürmer riep al in 1933 op tot de vernietiging van het Joodse volk en bleef gelijkaardige boodschappen verspreiden tot aan het einde van oorlog. De boodschap van Der Stürmer stierf echter niet met het verdwijnen van het Derde Rijk. Sinds 2003 huisvest het wereldwijde web de hedendaagse versie van Der Stürmer die, weliswaar zonder karikaturen, dezelfde boodschap verkondigt als zijn voorganger.

Sluit venster