Duiding
De Conferentie van Evian in juli 1938 maakt snel duidelijk dat de internationale gemeenschap er weinig voor voelt om de Duitse Joden op te nemen. Omdat het Hitlers expliciete bedoeling is om Duitsland te ‘ontjoden’, moet hij op zoek gaan naar andere strategieën. Om het vertrek van de Joden te versnellen, geeft hij op achttien oktober 1938 het bevel 12.000 Pools-Duitse Joden uit het land te zetten. Ze krijgen één nacht om Duitsland te verlaten en mogen slechts één koffer meenemen. Hun bezittingen worden in beslag genomen door de nazi's of geplunderd door de buren. Aan de Poolse grens worden vierduizend Joden binnengelaten. De rest moet blijven wachten en is blootgesteld aan ontbering en geweld. Wanneer de zeventienjarige Herschel Grynzpan, die op dat ogenblik illegaal bij zijn oom in Parijs verblijft, verneemt dat zijn familie in Duitsland brutaal wordt gedeporteerd, gaat hij op zeven november 1938 naar de Duitse ambassade en schiet een Duitse diplomaat dood. Voor Joseph Goebbels, minister van propaganda, is dit het gedroomde scenario om een radicale actie tegen de Joden op te starten. Op acht november worden met onmiddellijke ingang alle Joodse kranten en tijdschriften verboden. Op dezelfde dag wordt afgekondigd dat Joodse kinderen niet meer worden toegelaten tot Duitse scholen en dat alle Joodse culturele activiteiten voor onbepaalde tijd worden opgeschort. De actie culmineert in de gewelddadige Kristallnacht van negen op tien november. In heel Duitsland worden Joden aangevallen. Tussen duizend en tweeduizend synagogen worden in brand gestoken en ongeveer 7500 Joodse bedrijven en winkels worden vernield en in brand gestoken. Ook Joodse scholen, ziekenhuizen en begraafplaatsen worden aangevallen. De brandweer krijgt de opdracht niet tussen te komen. Ongeveer vierhonderd Joden komen in die nacht om.